ChatGPT nələri bacarır?
ChatGPT nədir?
ChatGPT, OpenAI tərəfindən yaradılmış süni intellektə əsaslanan dil modelidir. Bu sistem insan dilini anlayır, məntiqi cavablar verir və müxtəlif mövzularda mətn yarada bilir. ChatGPT çatbot funksiyası ilə yanaşı, kontent yazmaq, sualları cavablandırmaq, tərcümə etmək və ideya irəli sürmək kimi çoxşaxəli imkanlar təqdim edir. Həm fərdi istifadə, həm də biznes ehtiyacları üçün faydalı bir alətdir.
ChatGPT necə işləyir?
ChatGPT təbii dil emalı (NLP) texnologiyasına əsaslanır və böyük miqdarda mətn məlumatı üzərində öyrədilmişdir. Model istifadəçinin sual və ya tapşırığını anlayaraq ona uyğun məntiqi cavab yaradır. O, cümlələr arasındakı əlaqəni təhlil edir, kontekstdən nəticə çıxarır və ardıcıl fikir axını yaradır. Cavablar əvvəlcədən yazılmır, hər dəfə real vaxtda yaradılır.
ChatGPT nələri bacarır?
ChatGPT bir çox sahədə istifadə oluna bilən çoxfunksiyalı süni intellekt vasitəsidir. Onun əsas imkanlarını aşağıdakı kimi qruplaşdırmaq olar:
✅ 1. Mətn yaratmaq
ChatGPT müxtəlif mövzularda bloq yazıları, məhsul təsvirləri, esse və SEO məzmunu yarada bilir. Sadəcə nə haqqında yazılacağını bildirmək kifayətdir.
✅ 2. Sualları cavablandırmaq
İstifadəçinin verdiyi sualları anlamaq və onlara məntiqi, dəqiq cavablar təqdim etmək ChatGPT-nin əsas funksiyalarındandır. Bu xüsusiyyət onu virtual köməkçi kimi ideal edir.
✅ 3. Tərcümə və izah
ChatGPT müxtəlif dillər arasında tərcümə edə, mürəkkəb anlayışları sadə dillə izah edə bilir. Bu, təhsil və öyrənmə prosesində böyük üstünlükdür.
✅ 4. Kod yazmaq və izah etmək
Proqramçılar üçün ChatGPT sadə kod parçaları yazmaq, səhvləri tapmaq və kodun necə işlədiyini izah etmək imkanını verir. Bu, yeni başlayanlar üçün də faydalıdır.
✅ 5. İdeya və planlaşdırma
Yeni layihə, biznes fikri və ya kontent planı yaratmaq istəyənlər üçün ChatGPT orijinal ideyalar və struktur təklifləri təqdim edə bilər.
✅ 6. E-poçt və mesajlar yazmaq
Rəsmi və qeyri-rəsmi e-poçt, təklif məktubu, cavab mesajı və digər yazışmalar üçün hazır nümunələr təqdim edir. Bu, iş həyatında vaxt qazandırır.
✅ 7. Ssenari və reklam mətni yazmaq
Marketinq, reklam və video layihələri üçün kreativ başlıqlar, ssenarilər və çağırış mesajları hazırlamaq mümkündür.
ChatGPT-nin qiyməti
ChatGPT-nin istifadəsi həm pulsuz, həm də ödənişli versiyalarla mümkündür.
✅ 1. ChatGPT pulsuz versiya
Pulsuz versiya ChatGPT gündəlik istifadəyə tam uyğundur. ChatGPT-nin bu sadə versiyası müəyyən məhdudiyyətlərlə istifadə edilə bilər. Misal üçün, şəkillər üzrə sorğular və ya səsli sorğular limitlidir.
✅ 2. ChatGPT Plus
Daha sürətli cavablar, yüksək keyfiyyət və əlavə funksiyalar istəyənlər üçün isə ChatGPT Plus abunəliyi mövcuddur.
2025-ci ilə olan məlumata görə, ChatGPT Plus paketinin qiyməti aylıq 20 ABŞ dollarıdır. Bu abunə ilə istifadəçilər GPT-4 modelinə çıxış əldə edir, daha sürətli cavablar alır və pik saatlarda sistemə asanlıqla daxil ola bilirlər.
Qiymət siyasəti OpenAI tərəfindən təyin olunur və zamanla dəyişə bilər. Əgər siz Azərbaycanda ChatGPT-dən istifadə edirsinizsə, bu abunəliyi valyuta kursuna uyğun olaraq təxminən 34–38 AZN civarında əldə edə bilərsiniz.
ChatGPT quraşdırmaq – necə istifadə etməli?
ChatGPT-nin klassik versiyası quraşdırma tələb etmir, çünki o, əsasən veb əsaslı (browser üzərindən) xidmət kimi təqdim olunur. Sadəcə olaraq https://chat.openai.com saytına daxil olub qeydiyyatdan keçməklə istifadəyə başlaya bilərsiniz.
Ancaq aşağıdakı yollarla ChatGPT-ni cihazınıza tətbiq şəklində də istifadə etmək mümkündür:
✅ 1. Mobil Tətbiq Yolu ilə (rəsmi)
OpenAI tərəfindən təqdim olunan rəsmi tətbiqlər mövcuddur:
-
iOS üçün App Store-da "ChatGPT"
-
Android üçün Google Play-də "ChatGPT"
Yüklədikdən sonra OpenAI hesabınızla daxil olursunuz.
ChatGPT köçürmək üçün rəsi səhifə:
➡️ https://openai.com/chatgpt/download/
ChatGPT Windows üçün:
➡️ https://apps.microsoft.com/detail/9nt1r1c2hh7j?hl=en-US&gl=AZ
✅ 2. ChatGPT API inteqrasiyası
Əgər siz proqramçısınızsa və ya sayt/tətbiq yaradırsınızsa, OpenAI API vasitəsilə ChatGPT-ni öz sisteminizə inteqrasiya edə bilərsiniz:
➡️ https://platform.openai.com
✅ 3. ChatGPT brauzer əlavələri
Chrome və ya Edge üçün bəzi brauzer əlavələri (extensions) vasitəsilə ChatGPT birbaşa brauzerinizdə işləyə bilər. Məsələn:
-
ChatGPT for Google
-
WebChatGPT
ChatGPT ilə necə effektiv işləmək olar?
ChatGPT-dən effektiv şəkildə istifadə etmək üçün düzgün yanaşma və aydın məqsəd vacibdir. Aşağıdakı addımlar sizə daha faydalı nəticələr əldə etməyə kömək edəcək:
✅ 1. Dəqiq və konkret sual verin
Ümumi suallar yerinə, spesifik və məqsədəuyğun tapşırıq yazın. Məsələn: “Məhsul üçün təsvir yaz” yerinə “300 simvoldan ibarət, müştəriyə yönəlik telefon təsviri yaz” daha yaxşı nəticə verir.
✅ 2. Kontekst təqdim edin
ChatGPT, siz ona nə qədər çox məlumat versəniz, bir o qədər uyğun cavab verir. Mətnin məqsədi, hədəf auditoriya və istifadə sahəsi barədə məlumat daxil edin.
✅ 3. Stil və ton göstərin
İstədiyiniz cavabın tərzini qeyd edin: rəsmi, səmimi, texniki, sadə və s. Məsələn: “Bu mətni rəsmi iş məktubu stilində yaz”.
✅ 4. Sual-cavabla nəticəni təkmilləşdirin
Aldığınız cavabdan tam razı deyilsinizsə, düzəliş istəyin. Məsələn: “Daha sadə izah et”, “300 simvola qədər qısalt”, “Daha cəlbedici başlıq yaz”.
✅ 5. Çox mərhələli tapşırıqlarda bölmə-bölmə işləyin
Əgər böyük layihə hazırlayırsınızsa (məsələn, bloq seriyası və ya reklam kampaniyası), hər hissəni ayrıca təqdim edin və mərhələli şəkildə işləyin.
✅ 6. Nəticəni özünüz də yoxlayın
ChatGPT-nin cavablarını istifadə etməzdən əvvəl nəzərdən keçirin. Bəzən faktlarda kiçik qeyri-dəqiqliklər ola bilər, xüsusən texniki və hüquqi mövzularda.
Azərbaycanda ChatGPT istifadəsi
Son illərdə ChatGPT Azərbaycanda da sürətlə yayılmağa başlayıb. Xüsusilə rəqəmsal marketinq, e-ticarət, təhsil və proqramlaşdırma sahələrində bu texnologiyadan geniş şəkildə istifadə olunur. Fərdi istifadəçilər gündəlik tapşırıqlarını asanlaşdırmaq üçün, bizneslər isə məhsuldarlığı artırmaq və xərcləri azaltmaq məqsədilə ChatGPT-yə üstünlük verirlər.
✅ 1. Təhsil sahəsində istifadə
Tələbələr və müəllimlər ChatGPT-dən mövzu izahı, esse yazmaq, imtahan suallarına hazırlıq və tərcümə üçün istifadə edirlər. Bu, öyrənmə prosesini daha interaktiv və sürətli edir.
✅ 2. E-ticarət və biznes üçün faydaları
Online mağazalar və kiçik bizneslər məhsul təsviri, bloq yazısı və müştəri ilə ünsiyyət üçün ChatGPT-dən istifadə edirlər. Xüsusilə sosial media məzmunu və SEO yazıları üçün ideal köməkçidir.
✅ 3. Proqramlaşdırma və texniki dəstək
Azərbaycanlı proqramçılar ChatGPT-dən kod yazmaq, debug etmək, texniki suallara cavab almaq və API ilə işləmək üçün geniş istifadə edirlər. Bu, xüsusilə yeni başlayanlar üçün güclü dəstəkdir.
✅ 4. Dil dəstəyi və lokal uyğunlaşma
ChatGPT Azərbaycan dilini tanıyır və əsas səviyyədə başa düşür. Bu da onu yerli istifadəçilər üçün daha əlçatan edir. Eyni zamanda, rus və ingilis dillərində daha dərin nəticələr almaq mümkündür.
✅ 5. Freelancer və kontent yaradanlar üçün fürsətlər
Kontent yazarı, SMM mütəxəssisi, tərcüməçi və dizaynerlər ChatGPT-dən ideya almaq, mətn hazırlamaq və vaxt qənaəti üçün gündəlik istifadə edirlər. Bu, Azərbaycanda frilans bazarını da canlandırır.
Gələcəyə baxış: Sİ proqramlarının rolu böyüyür
ChatGPT süni intellektin gündəlik həyata daxil olmasının bariz nümunəsidir. Azərbaycanda bu texnologiyadan istifadə getdikcə artır və fərdi, eləcə də biznes məqsədləri üçün geniş imkanlar yaradır. Gələcəkdə ChatGPT-nin daha da lokallaşdırılması və müxtəlif sahələrə inteqrasiyası gözlənilir.
Süni İntelekt yüzlərlə peşəni sıradan çıxara bilər!
Süni intellekt proqramları əsasında yaradılmış, "öyrədilmiş" virtual "IŞÇİ" -lər bir çox işləri insandan daha dəqiq və effektli yerinə yetirə bilər. Misal üçün,
- Yaratdığınız, öyrətdiyiniz "Zərifə xanım", hər həftənin birinci günü, səhər saat 10 da təyin etdiyiniz saytlara daxil olaraq, məhsulların qiymətlərini analiz edə bilər. Eyni zamanda bazarda hansı məhsulun daha çox axtarıldığını, hansı mağazaların daha çox reytinqli olması barədə hesabat hazırlaya bilər.
- Bir gün virtual müəllim olaraq yaradılmış "Qaçay Müəllim" in qarşısında oturacaqsınız, mühazirəsinə qulaq asıb, suallarına cavab verəcəksiniz. Diqqətsizlik etsəniz, dərs vaxtı telefona çox baxsanız "Qaçay Müəllim" sizə irad bildirəcək, qiymətinizi aşağı salacaq.
- Virtual "Hakim bəy" məhkəmə işlərini bir saniyyə ərzində analiz edərək, Azərbaycan Qanunvericiliyinə uyğun qərarlar qəbul edəcək.
Yuxarıda sadaladığımız misallar yüzlərlə imkanlardan yalnız bir neçəsidir. Eyni ilə mühasib, operator, qeydiyyatçı, hətta həkimlik peşəsinin bir çox bölmələrinin süni intelekt ilə əvəzlənməsi gözlənilir.
Nəticə: Müasir dövrdə məlumatlı insan olmaq vacibdir, amma süni intelekt məhsullarından daha effektiv yararlanmaq bacarığı ondan da vacibdir.
Qeyd: Texnologiyaların inkişafından xəbərdar olmaq istəyirsinizsə, notecomp.az saytında mütəmadi olaraq yenilikləri izləyə bilərsiniz. Burada həm texnoloji məhsullar, həm də rəqəmsal trendlərlə bağlı faydalı məlumatlar paylaşılır.
