"Noutbuk" yoxsa "Notbuk"
"Noutbuk" yoxsa "Notbuk"?
"Notebook" yoxsa "Notbuk"?
Bu isimlərdən hansını istifadə etsək daha doğrudur? Son zamanlar, əsasən də kompüter avadanlıqları satışı ilə məşğul olan mağazaların internet saytlarında əvvəllər adət etdiyimiz "noutbuk" kəlməsi əvəzinə "notbuk" yazıldığını görürük. Bununla yanaşı "noutbuk" kəlməsi də kifayət qədər deyilir və yazılır. Bu səbəbdən də son zamanlar bu kəlmənin doğru forması müzakirə mövzusu olmuşdur.
"Notbuk" və ya "noutbuk" sözünün leksik mənası və izahına diqqət yetirək:
Bu suala cavab tapmaq üçün kəlmənin mənşəyinə müraciət etmək ən doğru seçim ola bilər. Bildiyimiz kimi "notbuk" daşınabilən portativ kompüterin Azərbaycan dilində formalaşmış ifadəsidir. Texniki inkişaf nəticəsində yaranmış bu kəlmənin Azərbaycan dilində özəl ifadəsinin olmaması təbiidir. Bu tipli məhsul adları dilimizə adətən həmin məhsulların yarandığı və ya ölkəmizə idxal edildiyi ölkələrin dilində olduğu formada daxil olur. Buna misal olaraq "maşın", "traktor", "telefon", "printer", "skaner", "klaviatura", " adaptor" sözlərini göstərmək olar.
"Notbuk" sözünün dünyanın əksər ölkələrində ifadəsi "laptop"-dur. "Laptop"- diz üstü kompüter mənası verir. Türkiyədə "laptop" kəlməsi "dizüstü bilgisayar" da olaraq istifadə olunur.
"Notbuk" kəlməsinin Azərbaycanda ən geniş yayılmış forması " noutbuk" dur ki, bunun də göstərilən formada geniş yayılmasının əsas səbəbi rus dilində də bu sözün "ноутбук" olmasıdır.
İndi gəlin bu sözün Azərbaycan dilindəki doğru formasını müəyyən edək:
- "Notbuk" kəlməsinin orijinalda forması "notebook" dur.
- "Notebook" kəlməsi iki hissədən ibarətdir, yəni ki bu kəlmə "note" və "book" kəlmələrinin birləşməsindən ibarətdir.
- "Note" kəlməsi " qeyq", "book" isə "kitab" deməkdir.
İndi isə tərcüməsi asan olan bu kəlmələrin Azərbaycan dilində səslənmə formasına diqqət edək:
- "Note"-"not",
- "Book"-"buk"
Göründüyü kimi orijinaldan bizim dilimizə doğru keçid etdikdə "NOTBUK" alınır. Rahat tələffüz baxımından da "notbuk" kəlməsi "noutbuk"-dan daha rahatdır.
Yuxarıda qeyd etdiyimiz kiçik araşdırmanı nəzərə alaraq gəldiymiz nəticə budur ki, "notbuk" kəlməsini "noutbuk" kimi yazmağa və oxumağa heç bir səbəb yoxdur.
Nəticə olaraq: "Notbuk" daha doğrudur.